Sosyal Medyada Hakaret Suçunun Cezası Nedir?

Sosyal Medyada Hakaret Suçunun Cezası Nedir?

Hangi İfadeler Hakaret Suçunu Oluşturur? Hakaret suçu somut bir fiil ya da olgu isnadı veya sövmek suretiyle işlenebilmektedir. Her ifadenin somut olayın özelliklerine göre ayrıca değerlendirilmesi gerekmektedir. Somut bir fiil isnat ederek hakaret suçunun işlenmesi durumuna örnek olarak, sen hırsızsın, sen tacizcisin vb. söylemler gösterilebilir.

Hakaret suçu oluşturan bazı ifadeleri saymak gerekirse; hırsız, fahişe, rüşvetçi, sahtekar, kör, şaşı, topal, kel, alçak, şerefsiz, haysiyetsiz, katil, lavuk, yosma, AIDS’li, kaltak, hayvan, karaktersiz, köpek, beyinsiz vb. örnekler verilebilir. Yine , “hırsıza, hırsız’’; ‘’ katile, katil’’ demek suç değilse de ‘’hırsıza, katil‘’; ‘’katile de hırsız”’ demek suçtur. Kişinin bedeni bir rahatsızlığının ifade edilmesi durumunda da hakaret suçu oluşur.

Onur ve saygınlığı zedelemeyen yakınma, serzeniş vb. ifadeler ise hakaret suçunu oluşturmayacaktır. Yargıtay uygulaması bu tür durumlarda hakaret suçu ortaya çıkmadığını belirtmekte ve bu durumu rahatsız edici, kaba ve nezaket dışı olan sözler olarak nitelendirilmektedir.  

Örnek vermek gerekirse;  sivil kişilere yönelik beddua niteliğindeki sözler de hakaret suçu kapsamında değerlendirilmemiştir. Yargıtay “…Bu kapsamda, sadece “Allah belanı versin” cümlesi ile ortaya konulan bir beddua ifadesi, rahatsız edici olmakla birlikte onur, şeref ve saygınlığı rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil isnadı veya sövme olmaması nedeniyle TCK’nın maddesi anlamında suç olarak kabul edilemeyecektir.” ifadesi ile bedduanın suç olarak kabul edilmeyeceği hususunu açıkça vurgulamıştır. Fakat Yargıtay içtihatlarında genellikle kamu görevlilerine yönelik beddua hakaret kapsamında kabul edilmektedir.

Hakaret Suçunda Nitelikli Haller Nelerdir?

Hakaret suçunda cezayı artıran haller TCK 125/3 hükmünde yer alır.  Sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçu da bu hallerden biridir.

Mağdurun kamu görevlisi olması (avukat, hâkim, memur vs.) ve hakaretin görevinden dolayı yapılmış olması, kişinin mensup olduğu dinin kutsal değerlerine veya din özgürlüğünün kullanılmasına hakaret edilmesi hakaret suçunun nitelikli şekli olarak kabul edilmektedir.

Kamu veya özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan sağlık personeli ile yardımcı sağlık personeline karşı görevleri sebebiyle internetten işlenen hakaret suçunda, ceza yarı oranında arttırılır. Ayrıca hükmedilen hapis cezası ertelenemez. (7243 sayılı Kanun m.28).

İnternet veya sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçları aleni işlendiğinden, aleniyet nedeniyle hakaret suçu cezası 1/6 oranında arttırılacaktır.

Kurul halinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret halinde zincirleme suç hükümleri gereği belirlenen cezanın miktarı ayrıca 1/4’ten 3/4’e kadar arttırılır. Örneğin, bilirkişi heyetine veya mahkeme heyetine hakaret suçlarında suçun nitelikli şeklinden belirlenen ceza arttırılacaktır.

Sosyal Medyada Hakaret Suçu Nasıl İşlenir?

Hakaret suçu huzurda ve gıyapta olmak üzere iki şekilde işlenebilir. Hakaret suçunun huzurda işlenmesi demek, hakaret içerikli ifadelerin doğrudan doğruya aracı olmaksızın mağdura yöneltilmesidir.

Aynı zamanda TCK’nın 125. maddenin 2. fıkrasında, suçun sesli, yazılı veya görüntülü iletiyle işlenmesi halinde de suçun huzurda işlenmiş sayılacağı belirtilmiştir. Bu nedenle; internet yoluyla yapılan hakaret suçu da huzurda yapılmış sayılmaktadır. Kanundaki düzenleme, sosyal medyada hakaret etmek ile gerçek yaşamda hakaret etmenin aynı hukuki sonucu vermesini sağlamıştır.

 İnternet üzerinden hakaret suçunu teşkil eden fiiller, sözle işlenebileceği gibi yorum, yazı, şekil ve görüntü ile de işlenebilir. Failin kullandığı vasıtalar ile mağduru hedef aldığını bilmesi ve mağdur tarafından bu fiilin öğrenileceğini istemesi gerekmektedir.

Son dönemlerde özellikle internet üzerinden işlenen hakaret suçlarında önemli bir artış bulunmaktadır. Ne yazık ki sosyal ağların kullanımın yaygınlaşması ile kişiler daha rahat ulaşılabilir olmuş ve kişisel haklarına yönelik saldırılara açık hale gelmişlerdir.

Gıyapta hakaret ise TCK m.125/1 fıkrasının son cümlesinde düzenlenmiştir. Buna göre failin cezalandırılması için suç konusu fiili en az üç kişi ile ihtilat ederek işlenmesi gerekmektedir. İfadenin aktarılabildiği her şekilde ihtilatta bulunulabilir. Bu kapsamda fail üçüncü kişilerle doğrudan iletişim kurabileceği gibi, hakaret içeren ifadeyi aktarmaya elverişli yazı, görüntü, telefon ve benzeri bir araç da kullanmış olabilir.

Örnekle açıklamak gerekirse; Whatsapp üzerinden yapılan bir telefon görüşmesi sırasında mağdur doğrudan hedef alınmışsa huzurda hakaret, mağdura hakaret içeren bir mesajın üçten fazla kişiye, ayrı ayrı gönderilmesi halinde ise gıyapta hakaret olacaktır.

Sosyal Medyada Üzerinden Aleni Hakaret Nasıl Oluşur?

Aleniyet kavramı hakaret suçu bakımından önem arz etmektedir. Zira TCK m. 125/f. 4 hükmünde hakaret suçunun aleni şekilde işlenmesi verilecek cezanın altıda biri oranında arttırılacağı düzenlenmiştir. Aleniyetin tespitinde önemli olan husus, hareketin sayısı ve kimliği belirsiz kişilerce algılanabilme imkanının bulunmasıdır.

Günümüzde sosyal medyada hakaret suçunun aleni hali tek bir tuş vasıtasıyla gerçekleştirilebildiğinden daha kolay bir hal almıştır. Nitekim Facebook, Twitter, Instagram gibi sosyal medya ağları internet kitle iletişim aracı olarak kullanıyor olması nedeniyle bu ağlar üzerinden yapılan hakaret aleni olarak değerlendirileceği kuşkusuzdur.

Yargıtay 12. Ceza Dairesi kararında hakaret suçunu oluşturduğu kabul edilen eylemin, belirli olmayan ve birden fazla kişi tarafından algılanabilme imkanı bulunan Facebook adlı sosyal paylaşım sitesinde işlenmesinin aleni olarak değerlendirilmesi gerektiği görüşündedir.

Sosyal Medyada Hakaret Suçunun Şikayet ve Zamanaşımı Süresi Nedir?

 Hakaret suçları kanun koyucu tarafından şikayete tabi suçlardan sayılmıştır. Hakarete uğrayan kişinin öncelikle en geç 6 içerisinde Cumhuriyet savcılıklarına veya kolluk kuvvetlerine şikayette bulunması gerekmektedir. Aksi halde soruşturma ve kovuşturma yapılmayacaktır.

Kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret suçu ise (TCK m.125/3) şikayete tabi değildir. Bu nedenle hakaret suçunun bu şekli için herhangi bir şikayet süresi sınırlaması yoktur.   Hakaret suçu nedeniyle yapılan hakaret suçu yargılamalarında görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir.

Sosyal Medyada Hakaret Suçunun Cezası Nedir?

İnternet veya sosyal medya üzerinde suçun basit şeklinin işlenmesi halinde, hakaret suçunun cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır.

İnternet veya sosyal medya üzerinden işlenen hakaret suçları aleni işlendiğinden, aleniyet nedeniyle hakaret suçu cezası 1/6 oranında arttırılacaktır.

TCK m.125/3’de sayılan nitelikli hallerin işlenmesi halinde ise cezanın alt sınırı bir yıldan az olmamaktadır.

 

AV. GÜLPEMBE DOĞANhttp://kdzereglihaber.com/haber/Sosyal-Medyada-Hakaret-Sucunun-Cezasi-Nedir-/23434#h23434